So schääse iss, so brudaal kønnse a soi, unsa Muddaschprooch. Isch mähn domit awwa nädd die Oischschetzung vunn monschä Leit, dass unsern Dialekt genarell brudaal klingt. Dess fabiddä mir uns, bittschää! S’geht ma heit um was Ønnares, nämlisch um die Gewalt øn sisch, sozusagä die Art und Weis, wie mir die Gewalt in unsa Schprooch heewä. Neilisch hawwisch ä Lied kehrt vunnarä Pelza Bänd, die heeßd bei jedäm Kerwe-Ufftritt ønaarschda. Mohl „die Wahnsinniche“ dønn widda „die kranke Scheschdre“ odda „Geld et Nelt“. Im Räfrä vunn selläm Lied heeßts do imma „Ah der kehrt doch gschwaade“. In Mønnem heddma do eha „normal“ gsacht „gschlagä“, unn bei der Gelegenheit sinn ma ins Dischpedierä kummä, de Pelza unn isch, dass gschlagä schwescha iss, als dess pelzischä „schwade“. Nooch unn nooch sinn uns mehr unn mehr Formulierungä in der Rischdung oigfallä: Fabrigglt, fadroschä, zømmäruußä, faweschä, fameewlt, faschlachä, gebleit, fadrimmt, unn hajoo, dønn issmas kummä: Ja als „abschwadä“ hawwisch dänn Begriff in Mønnem a schunn kehrt.
A wønn mir gønz fridlischä Leit sinn, schproochlisch megä mas gewaltisch: Gewicklt wie n’ Dønzknopp kehrt als ämol äna, ähm onnarä „kehre die Zäh gerischd“. Widda wo ønerschd khert noi-schlagä midd Eisäbøhnschiene...
So ga moi friedliewindi Großmudda hodd bei bassändä odda ubassändä Schneppschä gärn ä mol gsachd: „Kehrsch gschlagä, wønn dess nädd nimmsch!“ Famutlisch weil dess Øgebod ewä buchschteeblisch „uuschlagbar“ war, kä Øhnung. Alla dønn, ihr Leit, „haut noi!“
Kontakt: kall@mamo.de
URL dieses Artikels:
https://www.mannheimer-morgen.de/kultur_artikel,-kultur-wass-ae-brudaali-schprooch-_arid,1814672.html
Links in diesem Artikel:
[1] https://www.mannheimer-morgen.demailto:kall@mamo.de